0

Dalgacılar Akademisi No.2 - Taoculuk

Meşhur Yin ve Yang sembolünü bilmeyen yok artık. Hepimiz bu sembolü en az bir kere kağıda çiziktirmişizdir . Hatta pek çok kişi dövme olarak derisine bile çizdiriyor. Acaba Yin Yang'ın Taoculuğa ait bir sembol olduğunu, daha doğrusu bir çok Çin ve Hint felsefesi ve inancı tarafından paylaşıldığını kaçı biliyor? Yin ve Yang evrendeki ikiliktir. Karanlık ve aydınlık, iyi ve kötü, gökyüzü ve yeryüzü...
Dalgacılar Akademisi'nde Taoculuk anlayışını şiirlerini inceleyerek işledik. Dizelerden örneklerle sizlere biraz anlatmak isterim:

 Uyum, birlik, eylemsizlik, bütünlük, yol, su...

Tao'nun kelime anlamı yoldur. "Yol sonsuzdur, ama adı yoktur." Belli bir yeri, bir durağı yoktur. O evrenle bütünleşmiştir, evrenin anlamıdır. Aydınlanmanın, bütünleşmenin, olgunlaşmanın sembolüdür. Şiirde şöyle anlatılır:
Gökyüzünden ve yeryüzünden önce;
şekilsiz,farklılaşmamış bir şey vardı;
sessiz ve dingin, tek başına, değişmeyen,
sonsuz döngülerden tehlikesizce geçen,
dünyaya analık yapabilecek bir şey.

Doğa ile insan arasındaki, insan ile insan arasındaki uyumdan bahsedilir. Yin Yang da olduğu gibi karşıtlıklardan doğan bir birliktir. Karşıtlıkların uyumu ile doğan bütünlük. Fırat'ın söyleyişi ile karşıtların birliğidir bir olan. Doğanın işleyişinde bir mesaj vardır: " Davranışlarında sabırlı, esnek ve yumuşak ol. Çevreyle, doğayla uyumlu, akarak yaşa. Saldırgan yenilmeye mahkumdur." Su, Taoculuk anlayışında önemli bir yere sahiptir. Yatağında sabırla yatan, akan su, kendinden çok daha sert ve ağır bir taşı yoluna katarak sürükleyebilir. Zamanla sert kayaları aşındırır, kendine yollar yapar. Ayrıca uyumludur, kabının şeklini alır. 

Yeryüzünde hiçbir şey,
sudan daha zayıf
ve daha yumuşak değildir.
Ne var ki su sert ve güçlü şeylere saldırırsa,
hiçbiri onu yolunda durduramaz,
çünkü onu değiştiremez.   

Öğütlerinde daima düşünen,sorgulayan ve bilen Üstün İnsan'dan bahseden ve bilmeyeni Küçük İnsan olarak adlandıran Konfüçyüs ve anlayışına göndermeler de içerir. Konfüçyüs Üstün İnsanı tanımlarken " Fırsat bulduğu zaman da küçük insanların bilgi edinmesine yardım etmelidir." der. Bilmeyeni aşağı görür: " Doğuştan bilgili olanlar, en üstün sınıftandırlar. Bilgiyi öğrenerek edinenler ondan sonraki sınıfın içindedirler. Budala ve bilgisiz olanlar ise en aşağı sınıfın üyesidirler." Taoculukta ise herkes birdir. Uyum ve bütünlükten bahseden Taocular şöyle der :
Yontulmamış odun önemsiz de olsa,
dünya ona hakim olamaz. 
Beyler ve hükümdarlar ona hakim olmaya çalışır,
bütün varlıklar doğal olarak ona dönerler.
***
Küçüğü önemse,
önemsizin değerini bil.

 Eylemsizlik, Taoculuk anlayışında önemli bir yere sahiptir. Eylemsizlik eylemlerin en idealidir. Aslında eylemde bulunmamak da bir eylemdir, nasıl ki sessizliğin de aslında anlattığı çok şey vardır. Dizelerle eylemsizlik şöyle anlatılır:
Yol hiçbir şey yapmaz
ama yapmadığı hiçbir şey yoktur
***
Bu yüzden bilgeler büyük işler yapmaya kalkışmaz,
ve büyük işler yaparlar.
Bu yüzden bilge için her iş zordur,
ve bu yüzden hiçbir zorlukla karşılaşmazlar.

Bazı doğu dinleri ve felsefelerinde olduğu gibi sonsuz bir döngüden bahsedilir. Bir töz ve töze dönüş söz konusudur:
              Nehirler ve denizler 
vadilerdeki dereler için neyse,
Tao da dünya için odur.

Çünkü dereler dönüp dolaşıp nehirlere, denizlere karışacak, sonra tekrar başka derelere ayrılacaklardır.

Okuduğumuz şiirlerden sonuncusunu sizlerle paylaşmak istiyorum. Bu şiir okunduğunda genelde herkeste olumlu bir his oluşturdu, ütopik bir dünyadan bahsedildi. Bana ise bir distopyayı andırdı, hele de son dizeler. İlerlemeyen, güvenli limanlarından ayrılmayan, hayatlarını gözleri kapalı yaşayan insanlar topluluğu... Bakalım siz ne düşüneceksiniz?

Küçük ülkenin ahalisi az olur.
İşlerini on kez,
yüz kez kolaylaştıran buluşlarsa karşılaşsalar da,
onları kullanmazlar.
Hayatlarını bir kez,
hatta bir kaç kez tehlikeye atsalar da,
uzak ülkelere göç etmezler.
Sandalları, arabaları olabilir,
ama onlara binmezler.
Yazı yazmaktansa,
sicimlere düğüm atmayı yeğlerler;
yedikleri, giydikleri,
hep basit şeylerdir;
evlerinden hoşnutturlar,
çalışmaktan zevk alırlar.

Komşu ülkeler,
köpek, horoz gürültüsünü
duyacak kadar yakın olabilir;
ama küçük ülkenin insanları,
bir kez bile oraya gitmeden
yaşar ve ölür.

Alıntılar yaptığım şiirler Tao Te Ching - Yol ve Erdem Kitabı. Taoculuk'un kurucusu Lao Tzu yazdığı düşünülüyormuş şiirleri, ama hala tartışma konusu.

Yazı için önerilerinden dolayı Fırat'a da teşekkürü borç bilirim !

Bir sonraki yazı Budizm üzerine olacak sanırım, Hermann Hesse'nin Siddharta'sı da işin içine karışacak.

İlgililere ilgili yazılar efenim, buyrun şöyle alalım sizi:
Dalgacılar Akademisi No.1
(Varoluşsal) Boşlukları Doldurmak İçin
Aristoteles
Varoluşsal Durum



Zeze

Phasellus facilisis convallis metus, ut imperdiet augue auctor nec. Duis at velit id augue lobortis porta. Sed varius, enim accumsan aliquam tincidunt, tortor urna vulputate quam, eget finibus urna est in augue.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder